Bugün 21 Eylül Dünya Alzheimer Günü. Türkiye'de 600 bin Alzheimer hastası var. 65 yaş altında Alzheimer olanların sayısı da her yıl artıyor. Genetik faktörler, beslenme, sigara ve uzun yaşam Alzheimer riskini arttıran etkenlerden. Hastalığın çaresi yok ama bazı önlemler almak mümkün. SBÜ Kocaeli Derince Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Mustafa İskender “Alzheimer Hastalığı” hakkında merak edilenleri anlattı.

Alzheimer hastalığı nedir?

Alzheimer halk arasında bunama ya da unutkanlık olarak tabir edilen hastalıklar grubunun bir parçasıdır. Aslında pratik yaşamda her bunama hastası Alzheimer hastası olarak değerlendiriliyor. Ancak şöyle demek daha doğru; Bunama hastalığının yaklaşık yüzde 90’ı Alzheimer hastalığını oluşturmaktadır. Yani her 10 bunama hastasından 9 tanesi Alzheimer hastasıdır.

Alzheimer hastalığı sayısı hızla artıyor!

Alzheimer hastalığı günlük yaşam aktivesinde azalma, bilimsel fonksiyonlarda bozulma ile giden bir hastalıktır. Türkiye de yaklaşık 600 bin Alzheimer hastası olduğu düşünülmekte. Belirleyici bazı faktörlere bağlı olarak da bunun gittikçe arttığını görmekteyiz. Özellikle 30-40 yıl sonra ülkemizin en önemli sağlık sorunu olacağı düşünülmekte. Genel olarak 65 yaşın üzerinde görülme sıklığı %5 iken, 80 yaşın üzerinde görülme sıklığı %50’lere kadar ulaşmaktadır ve ileri yaştaki ölüm vakalarının büyük bölümünü Alzheimer hastalığı oluşturmaktadır. Öyle ki hem ülkemizde hem de dünyada artık kalp hastalığından ölüm oranları %14 civarında azalmışken, Alzheimer’e bağlı ölümler %89 civarında maalesef artmaktadır.

Hastalığa yol açan faktörler nelerdir?

Alzheimer hastalığına yol açan belirli faktörler var. Bunlarda ilki öncelikle genetik faktörler yani aile içerisinde Alzheimer hastalığı olan birinin olması, olmayan kişilere göre riski artırmaktadır. Bunun dışında çevresel faktörler beslenme ve diyet özellikle sigara ve alkol gibi faktörler önemli bir yer teşkil etmekte.

Korunma yöntemleri nelerdir?

Beslenmeden kısaca bahsedecek olursak yapılan araştırmada Akdeniz diyeti ile beslenen kesimlerde Alzheimer hastalığının görülme sıklığının daha az olduğu vurgulanmakta. Yani buradaki en önemli faktör ise özellikle zeytinyağlı ve balık tüketiminin artması Alzheimer hastalığını azaltan faktörlerden birisi olarak karşımıza çıkmaktadır. Bunun dışında en az ilaç kadar etkili olan aslında spor ve egzersizdir. Özellikle ileri yaşta insanlarda günlük en az yarım saatlik yürüyüşün bile Alzheimer’in oluşmamasına olumlu katkısı olduğunu görmekteyiz. Bununla beraber sosyo kültürel seviyenin artırılması zihni aktif tutmak bol kitap okumak yine riski azaltan önemli faktörlerdendir. Alzheimer’in tedavisinde ise mevcut ilaç tedavilerinin maalesef kesin bir çözüm değildir ancak hastalığın hem hasta üzerinde hem de yakınları üzerinde oluşturduğu yükü göz önüne alırsak özellikle hastaların ve yakınlarının hayat kalitesini önemli ölçüde artırmakta, olumsuz sürecin daha da yavaşlamasına yol açmakta. Bunu da hasta ve yakınlarının üzerine de olumlu etki olarak görmekteyiz ama maalesef Alzheimer’in şuan için kesin bir tedavisi mevcut değildir.