Üsküdar Üniversitesi Herbaryumu ile Türkiye florasının yeni yazımının yapılması ve ülkemizin bitkisel hammadde kaynaklarının ortaya çıkarılması hedefleniyor.

2017’de Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Programı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Memduh Serin ve Dr. Öğretim Üyesi Tuğba Şahin Kaman ve bölüm öğrencileri tarafından kurulan Üsküdar Üniversitesi Herbaryumu, resmi olarak açıldı.

800’e yakın bitki türü var

Üsküdar Üniversitesi Çarşı Yerleşkesinde açılışı gerçekleştirilen ve çok sayıda bitki örneğinin yer aldığı herbaryum, öğrencilere ve bu konuda çalışacak bilim insanlarına ışık tutacak.Üsküdar Üniversitesi’nde kurdukları ve şu an üzerinde çalıştıkları herbaryumun, öğrencileri ve diğer bilimsel alanda yapılacak çalışmalara temel veri sağlayacağının altını çizen Prof. Dr. Memduh Serin, “Herbaryumlar kısa bir sürede bilim, kültür ve ekonomi alanında ülkemize birçok yarar sağlayacak. Öncelikle Türkiye florasının yeni yazımının kesinlikle yurdumuzda yapılmasını sağlayacaktır. Kısa bir süre sonra bu gereksinim tekrar ortaya çıkacaktır. Böylece ülkemizin bitkisel hammadde kaynakları ortaya çıkarılacaktır. Türkiye florası şimdilik en iyi temeldir. Bunun sonucu olarak, bu kaynaklara yönelik birçok araştırma yoğunlaştırılmış ve koordine edilmiş olacaktır” diye konuştu.

Herbaryum, pek çok bölüme hizmet ediyor

Herbaryum nedir?

Bitkilerin önemli özelliklerini kaybetmeksizin kurutulup saklanmasıyla oluşturulan koleksiyonlara “herbaryum” deniyor. Bir bölgenin florasını ortaya koyabilmek veya bir yetişme yerinin (habitat) vejetasyonunu genel özellikleri ile tanımak amacıyla herbaryum kuruluyor. Herbaryum örnekleri, bitki toplama gezilerinde tanımlamasında güçlük çekilen bitkilerin teşhisi amacıyla da kullanılabiliyor.

Herbaryumlar önemli bir kaynak

Herbaryumlar daha değişik birçok konularda çalışacaklara, bir danışma, bir dokümantasyon merkezi olarak temel bir kaynak olup, öğretim ve araştırma merkezleri olarak görev yaparlar. Bir herbaryum, özel bir çeşit müzedir ve ham verilerin depolandığı bir veri bankası olarak düşünülebilir. Bugün “herbaryum” terimi sadece bitki örneklerinin korunması değil, belirli botanik etkinliklerini de anlatır. Herbaryum taksonomistin temel başvuru kaynağıdır.

Bitkileri bilimsel tarzda toplayarak oluşturulan herbaryum gerektiğinde içindeki örneklerden faydalanmak ve özellikle Bitki Coğrafyası, Bitki Sistematiği ve Farmasötik Botanik bilim dalları açısından önemli bir yere sahip.

Botanik araştırmaları için gerekli bitkilerin sağlanması, yılın her mevsiminde mümkün olmadığı için ve ayrıca öğretim materyali olarak gerekli bitkilerin çalışma bölgesinde bulunmayabileceği gibi nedenlerle bitki veya bitki kısımları, uygun şekilde toplanıp kurutularak bitki koleksiyonları yani herbaryumlar oluşturuluyor.

Herbaryum kuruluşunun getireceği yararlar

Herbaryumlar, üniversitelerin ilgili bölümleriyle (özellikle biyoloji, sonra tarım, eczacılık ve tıp) iyi bir işbirliği kurarak lisans ve lisansüstü eğitim için çok iyi bir başvuru merkezi görevi üstlenmektedir. Bu araştırmalarla yurdun ilginç ve önemli gen kaynaklarını gelecek nesillere aktarmak üzere, daha bilinçli olarak korumaya alınacaktır.  Örneğin Atatürk Barajı'nın suları altında kalacak olan yörede, hangi türlerinin bir daha gelmemek üzere yok olacağını, herbaryumlar bu alandaki sorunu kısa sürede çözümleyebilir. Ve bu türlerin başka korunmalı alanlara aktarılarak nesillerinin devamını sağlayabileceklerdir.

Herbaryumlar, tarım, ormancılık, eczacılık, bahçecilik, peyzaj, ekoloji, genetik, evrim, bitki coğrafyası, bitki hastalıkları ve daha birçok alanda çalışma yapacak veya bilgi gereksinimi olanlara temel veri sağlayacaktır. Ülkemizin güzel yabani çiçeklerini bahçede sergileyerek bilimsel çalışmaların yanında bahçe düzenleme gibi sanatsal etkinliklere ve ekonomik değer kazanmalarına ortam hazırlayacaktır.