Poşetin yüzlerce katı beyan geldi.

Oysa 31.12.2019 tarihinde yayınlanan yönetmelik ile poşete benzer uygulama lastik, pil, akü, madeni yağ, bitkisel yağ, elektrikli ve elektronik eşya, ilaç, her türlü ambalajdan geri kazanım katılım payı alınmasına ve uygulamasında 01.01.2020 tarihinde başlaması düzenlenmiştir. Yani yönetmelik yayınlanıyor, uygulamada bir gün sonra başlatılıyor. Plastik poşet uygulamada tüm toplum bir şekilde bilgi sahibiydi. Bu konuda hiç kimsenin yeterli bilgisi bile yok.

Çok geniş kesimi ilgilendiriyor

            Kapsam alanına dikkat edilirse milyonlarca mükellefi ilgilendirmektedir. Ama sanayi ve ticaret odalarından bu konuda tabiri caiz ise tık yok. Yukarıdaki sayılan ürünleri ithal edenler veya piyasaya sürenler her aşamada beyana tabidir. Örneğin, ilaç üretici ve ithalatçısı, ecza deposu ve eczane her biri ne kadar ambalaj malzemesi (ilaç kutuları vs.) sattıysa veya aldıysa her aşamada beyan yapılacak. En son aşamada faturaya geri kazanım katkı payı (GEKAP) yazılarak tüketiciden tahsil edilecek. Konu çok geniş ticari şirket ve şahısları ilgilendirmektedir. Yukarıda da belirttiğim üzere ticaret erbabının örgütleri üyelerini bu konuda bilgilendirmiş değillerdir.

            Sadece her konuda olduğu gibi TÜRMOB (Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odalar Birliği) genel başkanı sayın Emre Kartaloğlu yayınladığı basın bülteni ile kamuoyunu bilgilendirmeye çalışmaktadır sayın genel başkanın bildirdiğine göre; beyana tabi ürünlerin çok geniş bir kesimi kapsadığı, bu ürünlerden geri kazanım katılım payı alınması uygulamasının nasıl yürütüleceği konusunda ciddi tereddütler bulunduğu belirtilmiştir.

            Bu nedenle karmaşık olan bu konunun öncelikle pilot uygulama gibi ara geçiş yapılmalıdır. Aksi durumda birçok problemle karşılaşılması kaçınılmazdır.

            Kamuoyu yeterli bilgi sahibi olmadığından Ocak 2020 döneminde %95 kapsam içindeki şirket ve şahıslar faturalarını bu uygulamayı esas alarak düzenlemedi. Ocak 2020 ayına ilişkin işlemlerin 29.02.2020 tarihinde beyanı yapılacaktır. Olmayan şey nasıl beyan edilecek bilemiyoruz

Cezalarda çok yüksek

            Devletin son yıllarda ceza sopası ile gezdiğini, her fırsatta ceza yazarak toplumu eğitme gibi bir alışkanlık oluştu. Bu işlemde de hem mali hem de adli yaptırım getirilmiştir. GEKAP ödemeyenler katılım payı tutarının %20 fazlası idari para cezasına tabidir. Ayrıca yanlış ve yanıltıcı bilgi verenler altı aydan bir yıla kadar hapis cezası söz konusudur. Bilgi ve bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeyenlere 22.109 TL idari para cezası önerilmiştir.

            Konu hakkında kamuoyunun yeterli bilgisi yoktur. Yönetmeliklerde verilen örnekler yetersizdir. Kamuoyunun detaylı açıklamalara ihtiyacı vardır. TÜRMOB genel başkanı Sayın Emre Kartaloğlu’nunda belirttiği üzere, TÜRMOB başta olmak üzere TÜSİA, TOBB ve TESK gibi sivil toplum kuruluşları ile birlikte ortak bilgilendirme ve eğitim çalışmalar yaparak uygulamanın sorunsuz hayata geçirilmesi gerekmektedir.

            Konuya ilişkin geniş bilgi için TÜRMOB genel başkanı Sayın Emre Kartaloğlu’nun DÜNYA gazetesindeki açıklamalarını okuyabilirsiniz.